جراحی فمتولیزیک چیست
در این مقاله، به بررسی کامل و جامع جراحی فمتولیزیک چیست، نحوه عملکرد آن، مزایا و معایب، روند جراحی، مراقبت‌های پس از عمل و پاسخ به سوالات رایج در مورد این روش می‌پردازیم.
فمتولیزیک (Femto-LASIK) یکی از پیشرفته‌ترین و محبوب‌ترین روش‌های جراحی اصلاح عیوب انکساری چشم است که به کمک لیزر فمتوثانیه (Femtosecond Laser) انجام می‌شود. این تکنیک، ترکیبی از دو فناوری پیشرفته، یعنی لیزر فمتوثانیه و لیزر اگزایمر (Excimer Laser) است که با دقت و ایمنی بالا، به اصلاح مشکلات بینایی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم می‌پردازد. فمتولیزیک به عنوان یکی از امن‌ترین و دقیق‌ترین روش‌های جراحی چشم، تحولی بزرگ در زمینه درمان مشکلات بینایی به حساب می‌آید.
1. فمتولیزیک چیست؟
فمتولیزیک یک روش پیشرفته لیزیک (LASIK) است که به جای استفاده از تیغه مکانیکی (میکروکراتوم) برای ایجاد فلپ (برش سطحی) در قرنیه، از لیزر فمتوثانیه استفاده می‌کند. این روش به دلیل دقت بسیار بالای لیزر فمتوثانیه، دقت و ایمنی بیشتری نسبت به روش‌های سنتی لیزیک دارد.
تفاوت فمتولیزیک با لیزیک سنتی
در روش لیزیک سنتی، فلپ قرنیه با استفاده از تیغه‌ای به نام میکروکراتوم ایجاد می‌شود، در حالی که در فمتولیزیک، این کار با لیزر فمتوثانیه انجام می‌شود. این تفاوت باعث می‌شود که فمتولیزیک کم‌تهاجمی‌تر، دقیق‌تر و با خطرات کمتری همراه باشد.
2. نحوه عملکرد فمتولیزیک
جراحی فمتولیزیک شامل دو مرحله اصلی است:
الف) ایجاد فلپ با لیزر فمتوثانیه
در این مرحله، جراح با استفاده از لیزر فمتوثانیه، یک برش دقیق و نازک در سطح قرنیه ایجاد می‌کند. این برش که به آن فلپ گفته می‌شود، ضخامت بسیار کمی دارد و به جراح اجازه می‌دهد تا به لایه‌های داخلی قرنیه دسترسی پیدا کند.
ب) اصلاح عیوب انکساری با لیزر اگزایمر
پس از ایجاد فلپ، جراح آن را به آرامی کنار می‌زند و با استفاده از لیزر اگزایمر، بخش‌های مشخصی از لایه‌های داخلی قرنیه را تراش می‌دهد تا شکل قرنیه اصلاح شود. این اصلاحات به بهبود تمرکز نور بر روی شبکیه و در نتیجه بهبود بینایی منجر می‌شود.
مرحله نهایی
در نهایت، فلپ به جای خود بازگردانده می‌شود و به طور طبیعی بدون نیاز به بخیه بهبود می‌یابد.
3. کاندیدهای مناسب برای جراحی فمتولیزیک
فمتولیزیک برای افرادی که دارای مشکلات انکساری مانند نزدیک‌بینی (Myopia)، دوربینی (Hyperopia) و آستیگماتیسم هستند، مناسب است. با این حال، همه افراد نمی‌توانند کاندیدای خوبی برای این جراحی باشند. شرایط زیر معمولاً برای انتخاب کاندیدای مناسب بررسی می‌شود:
- سن بالای 18 سال: به دلیل اینکه تغییرات انکساری در نوجوانان و کودکان ممکن است همچنان ادامه داشته باشد.
- ثبات نمره چشم: نمره چشم باید حداقل به مدت یک سال ثابت بوده باشد.
- عدم ابتلا به بیماری‌های چشمی: افرادی که به بیماری‌های چشمی مانند آب‌سیاه، آب‌مروارید، کراتوکونوس یا خشکی شدید چشم مبتلا هستند، معمولاً کاندیدای مناسبی برای این جراحی نیستند.
- قرنیه کافی: ضخامت قرنیه باید به اندازه کافی باشد تا امکان ایجاد فلپ و تراش اصلاحی وجود داشته باشد.
4. مزایای جراحی فمتولیزیک
فمتولیزیک به دلیل استفاده از فناوری پیشرفته لیزر، دارای مزایای بسیاری است که آن را از روش‌های سنتی متمایز می‌کند:
- دقت بسیار بالا: استفاده از لیزر فمتوثانیه امکان برش دقیق‌تر و با کمترین آسیب به بافت‌های اطراف را فراهم می‌کند.
- کمترین درد و ناراحتی: به دلیل استفاده از لیزر به جای تیغه، درد و ناراحتی پس از عمل به حداقل می‌رسد.
- بهبود سریع‌تر: زمان بهبودی پس از جراحی فمتولیزیک کوتاه‌تر است و بیشتر بیماران می‌توانند ظرف چند روز به فعالیت‌های روزمره بازگردند.
- کاهش خطر عوارض: خطرات مرتبط با فلپ (مانند جابه‌جایی فلپ) در فمتولیزیک به مراتب کمتر است.
- نتایج بینایی بهتر: بسیاری از بیماران پس از این جراحی به دید 20/20 یا حتی بهتر دست می‌یابند.
5. معایب و محدودیت‌های جراحی فمتولیزیک
با وجود مزایای بسیار، فمتولیزیک نیز دارای معایبی است که باید قبل از تصمیم‌گیری در نظر گرفته شوند:
- هزینه بالا: این روش به دلیل استفاده از فناوری پیشرفته‌تر، معمولاً هزینه بیشتری نسبت به لیزیک سنتی دارد.
- خشکی چشم: مانند سایر روش‌های لیزری، ممکن است باعث خشکی چشم موقت پس از عمل شود.
- بروز هاله و تابش خیره‌کننده: برخی بیماران ممکن است پس از جراحی دچار مشکل در دید شبانه شوند.
- عدم مناسب بودن برای همه: همان‌طور که گفته شد، این روش برای افرادی با قرنیه بسیار نازک یا مشکلات چشمی دیگر مناسب نیست.
6. روند جراحی فمتولیزیک
روند جراحی فمتولیزیک به طور کلی ساده و سریع است و معمولاً کمتر از 30 دقیقه طول می‌کشد. مراحل جراحی به شرح زیر است:
مرحله 1: آماده‌سازی پیش از جراحی
بیمار تحت معاینه‌های دقیق چشمی قرار می‌گیرد و از او خواسته می‌شود تا حداقل یک هفته قبل از جراحی از لنزهای تماسی استفاده نکند.
مرحله 2: انجام جراحی
- بیمار روی تخت جراحی دراز می‌کشد و قطره‌های بی‌حس‌کننده به چشم او چکانده می‌شود.
- جراح با استفاده از لیزر فمتوثانیه، فلپ نازکی در قرنیه ایجاد می‌کند.
- پس از کنار زدن فلپ، لیزر اگزایمر برای اصلاح شکل قرنیه استفاده می‌شود.
- فلپ به جای خود بازگردانده می‌شود و به طور طبیعی بهبود می‌یابد.
مرحله 3: مراقبت‌های پس از جراحی
پس از جراحی، بیمار به مدت چند ساعت استراحت می‌کند و از او خواسته می‌شود که از مالیدن چشم‌ها خودداری کند. همچنین، استفاده از قطره‌های ضدالتهاب و آنتی‌بیوتیک برای جلوگیری از عفونت تجویز می‌شود.
برای آشنایی بیشتر با دکتر حسن رزمجو متخصص چشم کلیک کنید
📞 جهت ثبت نوبت دکتر حسن رزمجو رایگان کلیک کنید
7. مراقبت‌های پس از جراحی فمتولیزیک
برای بهبود سریع‌تر و جلوگیری از عوارض، رعایت برخی از مراقبت‌های پس از جراحی ضروری است:
- استفاده از قطره‌های چشمی: برای کاهش خشکی و جلوگیری از عفونت.
- پرهیز از مالیدن چشم‌ها: به ویژه در هفته‌های اول پس از جراحی.
- استفاده از عینک آفتابی: برای محافظت از چشم‌ها در برابر نور خورشید.
- پرهیز از فعالیت‌های سنگین: مانند شنا، ورزش‌های پرتحرک و استفاده از سونا.
بیشتر بخوانید: لیزیک چشم اصفهان
8. سوالات رایج درباره جراحی فمتولیزیک
آیا جراحی فمتولیزیک دردناک است؟
خیر، این جراحی با استفاده از قطره‌های بی‌حس‌کننده انجام می‌شود و بیمار در طول عمل هیچ دردی احساس نمی‌کند.
نتایج جراحی فمتولیزیک چقدر دوام دارد؟
نتایج این جراحی معمولاً دائمی است، اما تغییرات طبیعی در چشم با افزایش سن ممکن است نیاز به اصلاحات مجدد داشته باشد.
آیا می‌توان پس از فمتولیزیک از لنزهای تماسی استفاده کرد؟
در صورت نیاز، می‌توان از لنزهای تماسی استفاده کرد، اما بهتر است پیش از استفاده با پزشک مشورت کنید.