آشنایی با روش PRK برای اصلاح بینایی | همه چیز درباره عمل PRK

بسیاری از افراد در طول زندگی با مشکلاتی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم دست‌وپنجه نرم می‌کنند. پیشرفت تکنولوژی‌های چشم‌پزشکی باعث شده که روش‌های متعددی برای اصلاح بینایی به وجود بیاید. یکی از این روش‌ها که سال‌هاست به‌عنوان یک انتخاب ایمن و مطمئن شناخته می‌شود،  است. این روش با استفاده از لیزر و بدون نیاز به ایجاد برش در قرنیه، دیدی شفاف و طبیعی را به بیمار بازمی‌گرداند.

در این مقاله به طور کامل با نحوه انجام عمل PRK، مزایا و معایب آن، مراقبت‌های بعد از عمل، تفاوت آن با سایر جراحی‌های چشم مثل لیزیک و حتی ارتباط آن با سایر جراحی‌های چشمی همچون بلفاروپلاستی یا جراحی آب مروارید آشنا خواهید شد.

روش PRK چیست؟

روش PRK برای اصلاح بینایی (Photorefractive Keratectomy) یکی از اولین و پرکاربردترین تکنیک‌های جراحی لیزری چشم است. در این عمل، جراح لایه سطحی قرنیه (اپی‌تلیوم) را برمی‌دارد و سپس با استفاده از لیزر اکسایمر، انحنای قرنیه اصلاح می‌شود تا نور به درستی روی شبکیه متمرکز گردد.

برخلاف روش لیزیک که نیاز به برش در قرنیه دارد، در PRK هیچ برشی ایجاد نمی‌شود؛ همین موضوع باعث می‌شود برای افرادی که قرنیه نازک دارند یا فعالیت‌های فیزیکی سنگین انجام می‌دهند، انتخابی مناسب‌تر باشد.

چه کسانی کاندیدای مناسب PRK هستند؟

انتخاب روش درمانی همیشه باید توسط پزشک متخصص انجام شود. به طور کلی، کاندیداهای مناسب برای روش PRK برای اصلاح بینایی عبارتند از:

• افرادی با قرنیه نازک که نمی‌توانند جراحی لیزیک انجام دهند.

• بیماران مبتلا به خشکی چشم شدید که نیاز به روشی بدون برش دارند.

• کسانی که در مشاغل پرخطر فعالیت دارند (مثل ورزشکاران رزمی یا نیروهای نظامی).

• افرادی که می‌خواهند از عوارض احتمالی ایجاد فلاپ در لیزیک جلوگیری کنند.

البته در صورتی که مشکلاتی مثل انحراف چشم یا استرابیسم وجود داشته باشد، ابتدا باید تحت درمان قرار گیرد.

مزایای روش PRK برای اصلاح بینایی

یکی از دلایل محبوبیت این تکنیک، مزایای متعدد آن است. برخی از مهم‌ترین مزایا عبارتند از:

1. ایمنی بالا: به دلیل عدم ایجاد برش در قرنیه، احتمال عوارض ساختاری کاهش می‌یابد.

2. مناسب برای قرنیه نازک: برخلاف لیزیک، بیماران با ضخامت قرنیه کمتر هم می‌توانند از این روش بهره ببرند.

3. نتایج پایدار: نتایج PRK معمولاً ماندگار و طولانی‌مدت هستند.

4. کاهش ریسک خشکی چشم: چون اعصاب قرنیه کمتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

معایب و محدودیت‌های PRK

در کنار مزایا، باید به محدودیت‌های روش PRK برای اصلاح بینایی هم توجه داشت:

• دوره نقاهت طولانی‌تر: بازسازی اپی‌تلیوم چند روز تا چند هفته زمان می‌برد.

• احساس سوزش و ناراحتی بیشتر: به دلیل ترمیم سطح قرنیه.

• کاهش دید موقت: دید بیمار ممکن است تا چند هفته پس از عمل ناپایدار باشد.

• نیاز به مراقبت‌های دقیق بعد از عمل برای جلوگیری از عفونت و التهاب.

تفاوت PRK با لیزیک

بسیاری از بیماران میان انتخاب روش PRK برای اصلاح بینایی و لیزیک دچار تردید می‌شوند. مهم‌ترین تفاوت‌ها عبارتند از:

• در PRK نیازی به ایجاد فلاپ نیست، اما در لیزیک یک لایه از قرنیه برش داده می‌شود.

• دوره نقاهت PRK طولانی‌تر است، اما لیزیک بهبودی سریع‌تری دارد.

• ریسک خشکی چشم در PRK کمتر از لیزیک است.

• برای افراد با قرنیه نازک، PRK انتخاب بهتری محسوب می‌شود.

مراحل انجام عمل PRK

روند جراحی به طور خلاصه شامل مراحل زیر است:

1. بی‌حسی موضعی چشم با قطره.

2. برداشتن لایه سطحی قرنیه (اپی‌تلیوم).

3. تاباندن لیزر اکسایمر برای اصلاح انحنای قرنیه.

4. قرار دادن لنز تماسی پانسمانی برای محافظت از چشم تا زمان ترمیم.

این مراحل تنها ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشند، اما ترمیم کامل چند هفته زمان می‌برد.

مراقبت‌های بعد از PRK

برای دستیابی به بهترین نتیجه از روش PRK برای اصلاح بینایی، رعایت مراقبت‌های بعد از عمل ضروری است:

• استفاده منظم از قطره‌های آنتی‌بیوتیک و اشک مصنوعی.

• پرهیز از تماس مستقیم چشم با آب یا گردوغبار.

• استفاده از عینک آفتابی برای جلوگیری از حساسیت به نور.

• پرهیز از ورزش‌های سنگین و شنا تا چند هفته.

در صورتی که بیمار به دلیل سن بالا یا ابتلا به مشکلات دیگر چشمی مثل آب مروارید نیاز به جراحی‌های دیگری داشته باشد، پزشک زمان‌بندی دقیق درمان را مشخص خواهد کرد.

نتایج عمل PRK

بیشتر بیماران پس از ۳ تا ۶ ماه به دیدی شفاف و پایدار دست پیدا می‌کنند. درصد موفقیت روش PRK برای اصلاح بینایی بسیار بالاست و اغلب بیماران دیگر نیازی به استفاده از عینک یا لنز نخواهند داشت.

هزینه عمل PRK

هزینه این جراحی بسته به تجهیزات کلینیک، تجربه پزشک و شرایط بیمار متفاوت است. به طور معمول، قیمت PRK کمتر از لیزیک یا لیزر فمتوسکند است. انتخاب پزشک متخصص و باتجربه در این زمینه اهمیت زیادی دارد تا هم نتیجه مطلوب حاصل شود و هم عوارض احتمالی به حداقل برسد.

جمع‌بندی

روش PRK برای اصلاح بینایی یکی از مطمئن‌ترین و قدیمی‌ترین تکنیک‌های لیزری چشم است که همچنان جایگاه ویژه‌ای در میان بیماران و چشم‌پزشکان دارد. این روش به‌خصوص برای افراد با قرنیه نازک یا مشاغل پرخطر انتخابی ایده‌آل محسوب می‌شود. هرچند دوران نقاهت آن کمی طولانی‌تر از لیزیک است، اما نتایج پایدار و ایمنی بالای آن باعث شده بیماران رضایت بالایی داشته باشند.

اگر قصد انجام این عمل را دارید، بهتر است ابتدا توسط پزشک معاینه شوید تا مشخص شود آیا کاندیدای مناسب هستید یا خیر. همچنین در صورت نیاز، می‌توانید درباره روش‌های دیگر مانند بلفاروپلاستی، درمان انحراف چشم، یا جراحی آب مروارید نیز اطلاعات بیشتری کسب کنید.